Balans opmaken

Volgens branchevereniging Koninklijke Horeca Nederland zijn er meerdere oorzaken voor de stijging. "Denk aan de onzekerheid over aankomende winter en het personeelstekort", zegt een woordvoerder. "Veel ondernemers kampen daarnaast met coronaschulden, stijgende prijzen en hogere personeelskosten. Ondernemers maken de balans op en kijken of ze door willen gaan."

De afgelopen twee jaar konden ook zwakkere horecabedrijven overeind blijven door de coronasteunmaatregelen van de overheid. Maar de coronasteun is gestopt en bedrijven moeten vanaf oktober de belastingschulden die ze in coronatijd hebben gemaakt terugbetalen. Dat is voor een aantal zaken het moment van de waarheid. "De coronasteun heeft een hoop partijen kunstmatig in het leven gehouden", zegt Gertjan Slob, directeur Onderzoek van Locatus. "Die vallen nu om."

Geen buffer

Makelaars horen van stoppende horecabazen verschillende verhalen. Bij ondernemer Miranda Ouwekerk is door de coronacrisis haar buffer op. Ze heeft er geen vertrouwen meer in dat haar restaurant in Oud-Beijerland de komende tijd goed gaat draaien.

"Er zijn niet genoeg goede koks te vinden, en de koks die er zijn hebben een hoog uurtarief", zegt Ouwekerk. "Daar komt ook nog bij dat de inkoop- en energieprijzen zijn gestegen. Dat hou je niet lang vol."

Evenwicht

Overigens geldt niet in alle regio's en segmenten dat meer horeca-eigenaren hun zaak te koop zetten. "Vraag en aanbod blijven bij ons redelijk gelijk", zegt horecamakelaar Lukas Arends, die actief is in het Gooi en in Amsterdam. Bovendien zijn er genoeg horecamensen die wél vertrouwen in de toekomst hebben, want sinds het begin van dit jaar zijn er ook iets meer kopers.

"Aan de ene kant zie je dat bedrijven die al op omvallen stonden vóór corona, dat nu alsnog doen", zegt Slob van Locatus. "Aan de andere kant zijn de partijen die het goed doen en willen uitbreiden dat nu ook aan het doen. En dat houdt elkaar in evenwicht."

"Ik zie ook dat kleine bedrijven sneller in de verkoop gaan, en grote spelers en ketens als Loetje of Happy Italy juist kunnen blijven groeien", bevestigt landelijk makelaar Michael Klaassen. De optimisten in de horecabranche zijn nu vooral bezorg- en afhaalbedrijven, ziet makelaarsvereniging NVM.

Eerder stelde de Kamer van Koophandel al vast dat in de horeca de meeste startende ondernemers zijn te vinden. De groei zit vooral in de zogenoemde event-catering, waarbij ondernemers minder vaak vast zitten aan een pand.